Trên chặng đường rong ruổi miền Nam, chúng tôi quyết định ghé Bạc Liêu. Sau khi đã thăm Sân chim bạc Liêu, di tích Đồng Nọc Nạn, Nhà hát Cao Văn Lầu… nơi khiến tôi tò mò và ấn tượng hơn cả chính là nhà Công tử Bạc Liêu. Sau những giai thoại, dường như đây chính là một điểm dừng chân không hề uổng phí với du khách. 

Giường ngủ của Công tử Bạc Liêu 

C ông tử Bạc Liêu, tên thật là Trần Trinh Huy (1900 - 1973), còn có tên khác là Ba Huy, vốn là một tay ăn chơi nổi tiếng ở Sài Gòn và miền Nam những năm 1930 - 1940. Nếu không có tấm bảng “Nhà công tử Bạc Liêu” thì du khách sẽ lướt ngang qua mặc dù ngôi nhà rất dễ tìm. Ngôi nhà có kiến trúc Pháp cổ nằm ở số 13 Điện Biên Phủ. Quả thật đây là một vị trí đẹp trong lòng thành phố, đối diện nhà là công viên và con sông Bạc Liêu đang mải mê trôi nước ra biển cả.

Ngôi nhà xây dựng vào năm 1919 song đến nay vẫn không bị lỗi thời dù đã trải qua trăm năm. Nhà do ông Trần Trinh Trạch, tức Hội đồng Trạch, cha Công tử Bạc Liêu xây khi công tử mới 19 tuổi. Ông Trần Trinh Trạch là chủ sở hữu của 74 sở điền, với 110.000 ha đất trồng lúa, gần 100.000 ha ruộng muối. Khi đó toàn tỉnh Bạc Liêu lúc bấy giờ có 13 lô ruộng muối thì 11 lô là của ông. Ông Trạch có 7 người con, 4 gái, 3 trai. Trong 3 người con trai, Trần Trinh Huy ăn chơi khét tiếng và nổi tiếng mê gái.

Giờ đây, trước nhà Công tử Bạc Liêu là một nơi bán đủ thứ hàng, từ bánh trái, nước uống để lạnh cho đến các loại mắm…, chỉ bấy nhiêu cũng cho thấy cuộc bể dâu lạnh lùng như thế nào. Quầy bán vé phía góc phải căn nhà, hai người bảo vệ xé vé vào cổng cho cuộc hành trình khám phá ngôi nhà Công tử Bạc Liêu lững lẫy tên tuổi một thời…

Bên trong, chúng tôi bắt gặp một người đàn ông đang ngồi, tấm bảng ghi rõ là ông Trần Trinh Đức, con trai Công tử Bạc Liêu. Ông Đức đã trên 60 tuổi, nghe đồn ông ở Sài Gòn làm nghề xe ôm, sau đó mời về để ngồi ngay chỗ mà chúng tôi thấy, giống như một nhân chứng sống. Tất nhiên là nhiều người đến thăm nhà Công tử Bạc Liêu nhiều khi cũng chẳng biết nhiều lắm về nhân vật này, chỉ biết đây là một người giàu theo kiểu nhờ nhiều ruộng vườn nhưng gặp ông Trần Trinh Đức thì cảm giác gần gũi hơn. Chen với mọi người tôi cũng chụp chung với ông một tấm ảnh, sau đó mua cuốn sách viết về Công tử Bạc Liêu với giá 70.000 đồng, khi nói ông Đức ký vào thì ông bảo ông đã ký trước rồi.

Bộ bàn ghế được khảm trai tinh xảo 

 Ngay cửa chính là chiếc ô tô, đây là chiếc xe Công tử Bạc Liêu đã lái đi ngang dọc Bạc Liêu. Nay chiếc xe được thắt dây đỏ, trở thành nơi chụp hình kỷ niệm. Chụp xong là mọi người bắt đầu đi vào trong các căn phòng để chiêm ngưỡng những gì còn sót lại của một người giàu sang.

So với người cùng thời thì Công tử Bạc Liêu cao tới một mét bảy mươi. Được cha là ông Trần Trinh Trạch cho sang Pháp du học nhưng học ba năm thì về mà không đậu tấm bằng gì, ngẫm lại là con nhà giàu thì chắc không tha thiết gì việc học.

Tôi đã đến nhiều nơi mà thời xưa là thời hưng thịnh của vua chúa hay người giàu có, cho nên cố tìm những gì mà nơi này còn lại sau trăm năm.

Xe hơi đưa Công tử Bạc Liêu đi thăm thú

Phòng khách bày chiếc tủ cẩn xà cừ rất đẹp, bộ bàn ghế tiếp khách cũng cẩn xà cừ, những chiếc bình, chum trà trang trí hình rồng đến đèn chùm, chiếc bàn bán nguyệt ép sát tường cho thấy rõ ngày đó chủ nhân rất giàu. Cũng theo truyền thống dân Nam bộ, chiếc phản làm bằng gỗ quý dày tới 20cm kê sát cửa sổ để nghỉ ngơi giữa trưa. Dọc theo hành lang rất nhiều chiếc bình cổ quý giá. Một chỗ khác có chiếc bàn xoay độc đáo để chiếc máy hát thời đó với chiếc loa để ngoài, một chiếc tivi đen trắng có khả năng bổ sung sau này. Lên tầng hai, vào phòng ngủ gặp chiếc giường ngủ có khung viền xà cừ công phu giống như giường của vua, theo mọi người thì do thời đó chưa có quạt máy hay máy lạnh cho nên nằm trên chiếc giường như thế rất mát. Bàn trang điểm với chiếc kính bầu dục có khảm gỗ họa tiết công phu. Trên tường ngoài những tranh khảm, đồ đồng còn có chiếc nón cối màu vàng mà thuở sinh thời Công tử Bạc Liêu hay đội để đi thăm đồng, một chiếc đồng hồ quả lắc vẫn tiếp tục xoay vòng báo thời gian, mặc kệ năm tháng đi qua.

Một nơi mọi người dừng lại lâu nhất là bàn thờ ông Trần Trinh Huy và bà vợ đầu. Người ta bảo không ai đếm được Công tử Bạc Liêu có bao nhiêu bà vợ nhưng người vợ đầu tiên là bà Ngô Thị Đen được cưới hỏi đàng hoàng, con của một ông bá hộ giàu có trong vùng.

Loa nghe nhạc đắt tiền

Theo cô hướng dẫn viên kể những huyền thoại về Công tử Bạc Liêu, với cả một núi tài sản do ông Trần Trinh Trạch để lại ước tính tương đương trên 5 tấn vàng nhưng do Công tử Trần Trinh Huy đã hoang phí cả cuộc đời nên khi ông lìa đời nó cũng vừa hết. Ngôi nhà hiện tại đã do chính quyền Sài Gòn quản lý từ năm 1973, dành cho các cố vấn Mỹ ở, sau làm tổng hành dinh của Sư đoàn 21. Nội thất trong nhà nghe nói đã thất lạc khá nhiều, một số sau này phải đi tìm mua lại. Sau ngày miền Nam giải phóng, dòng họ Trần còn lại một ít điền sản ở Cái Dầy, khoảng chục căn phố lầu ở Sài Gòn và vài ngôi nhà ở thị xã Bạc Liêu.

Dù sao, cũng đã bước chân tới một ngôi nhà với những giai thoại mà hàng trăm năm trôi qua vẫn chưa bao giờ đi vào quên lãng cũng là kỷ niệm đáng nhớ đối với tôi.

Nguồn: baodulich.net.vn